De NRC bracht afgelopen weekend (2/04/2011) in het katern Lux een artikel getiteld: "Androgyn op de catwalk". Om het katern op te leuken was de voorpagina gevuld met een bijna paginagrote foto van "Topmodel Andrej (m/v)".
Om kennelijk de losse verkoop wat op te krikken stond op de voorpagina een intro met een fotootje van Andrej met de tekst "Supermodel Andrej (M/V)".
Ik probeer de pdf-bestanden van alle vier pagina's (drie files) hierbij te uploaden.
Vertelt dit iets over de nood in krantenland als een 'deftige' krant als de NRC haar verkoop probeert op te krikken met het plaatje van een vrouwelijke man als Andrej op de voorpagina òf vertelt dit iets over de toegenomen acceptatie van vrouwelijke mannen?
In ieder geval lijkt de aanduiding (M/V) me niet terecht, want Andrej is gewoon man en ik hoop dat hij dat ook blijft.
Ik vind het artikel wat een allegaartje. Een foto van Valentijn de Hingh (erg mooi, maar trans-vrouw) met op de voorpagina van het katern dus Andrej. Nogal beledigend voor Valentijn en niet terecht, vind ik. Ook een foto van Jean-Paul Paula, wat voor mijn idee toch weer iets heel anders is.
Voor de schrijfster van het artikel, Milou van Rossum, zijn transvrouwen gewoon androgyne mannen en is een openlijke homo als Jean-Paul die niet in travestie wil/durft te lopen, maar qua mode wel iets verder gaat, gewoon vergelijkbaar met Valentijn.
Nee, we doen niet moeilijk over al die 'kleine' verschilletjes, we gooien gewoon alles op de grote hoop, zetten er wat leuke plaatjes bij en de lezers zijn één of twee minuten tevreden.
Voor mijn idee is alleen Andrej echt roldoorbrekend door als man het lef te hebben een heel vrouwelijk plaatje neer te zetten.
De tekst is nogal moeilijk leesbaar, die laat ik hier nog een keer volgen.
Androgyn op de catwalk
tekst Milou van Rossum | pagina 14 - 15
Een jongen in een jurk, een meisje met brogues. Het doorbreken van codes is in de mode. Maar: ‘Het moet geen travestie worden.’
Het was de bedoeling een vrouw mee te laten lopen in de mannenshow van Jean Paul Gaultier voor voorjaar 2011. De collectie was geïnspireerd door leven en werk van Yves Saint Laurent. Verkleed als Saint Laurents muze Betty Catroux, zou zo’n meisje een leuke afwisseling vormen tussen de mannelijke modellen. Maar toen Tony Jones, eigenaar van het gelijknamig modellenbureau en in die tijd ook betrokken bij de castings voor de shows van Gaultier, de 1,88 meter lange Andrej Pejic binnen zag komen, wist hij dat het niet nodig was een vrouw te boeken. „Hij droeg een spijkerbroek en laarzen, en had geen make-up op, maar er was niks mannelijks aan”, zegt Jones.
Pejic (19), geboren in Bosnië en in de jaren negentig met zijn ouders gevlucht naar Australië, staat volgens de site models.com inmiddels op nummer 11 op de internationale ranglijst van mannelijke modellen. Hij is sinds vorige zomer in bijna alle shows van Gaultier te zien geweest. Als een wat vrouwelijke jongen in smoking, maar ook als bruid.
In de voorjaarsshow van Raf Simons showde hij een mannenminirok, zonder zichtbare make-up, wat hem gek genoeg nog meer op een meisje deed lijken. In de laatste twee shows van Paul Smith was hij een zachtaardige hippiejongen. In een advertentie van Gaultier zoent hij met de even blonde Karolina Kurkova, in de voorjaarscampagne van Marc by Marc Jacobs is hij, in korte broek en met een zonnebril op, intrigerend geslachtsloos. „Ik voel me soms man, en soms vrouw, en daar voel ik mij prima bij”, vertelde Pejic in een interview met Zeit Magazin, dat een 24 pagina’s lange modereportage van Pejic in vrouwenmode afdrukte. In zijn vrije tijd draagt hij vaker vrouwenkleren. „Goede mannenmode is heel duur.”
Androgyn is al een paar seizoenen een toverwoord in de mode. Tijdens de mannenmodeweken zie je de laatste jaren regelmatig mannenrokken. In de vrouwenmode is de zogenaamde boyfriend look – ruimvallende spijkerbroeken, brogues, mannelijke pakken – al een tijdlang een fenomeen. En kort haar voor vrouwen is voor het eerst sinds de jaren tachtig weer echt terug.
Zoenen
De trend lijkt nog lang niet over het hoogtepunt heen. De nieuwste editie van het halfjaarlijkse Britse modeblad Love heeft als subtitel ‘The Androgyny Issue’ meegekregen. „Mode, niet biologie was ons uitgangspunt voor dit nummer”, schrijft hoofdredacteur Katie Grand in haar voorwoord. Op de cover Kate Moss, een mannelijke kuif in haar haar, in een innige omhelzing met Lea T.
De engelachtige Lea T. is het andere androgyne stermodel van dit moment. In tegenstelling tot Pejic noemt ze zichzelf transseksueel. In Vogue Paris poseerde ze onlangs naakt; van boven al vrouw, van onder nog man – de geslachtsveranderende operatie staat voor dit jaar gepland. De T achter haar vrouwennaam (ze werd geboren als Leandro) is een ode aan Riccardo Tisci, de hoofdontwerper van Givenchy. Ze begon als zijn assistent, maar is inmiddels ook model in Givenchy’s shows en advertenties.
Androgynie is bepaald geen nieuw modethema. De moderne vrouwenmode begon honderd jaar geleden met korter haar en het inlijven van elementen uit de mannengarderobe. Hakken en rokken zijn natuurlijk nog altijd vaste onderdelen van de vrouwenmode, maar ze zijn een keuze geworden. Dat in de vrouwenshow van Dolce & Gabbana voor najaar 2001, afgelopen februari in Milaan, de helft van de modellen als elegant jongetje was verkleed, werd door niemand meer als een statement gezien.
Voor mannen begon de ontwikkeling later, met de hippiemode uit de jaren zestig. Sindsdien heeft elk decennium minstens één androgyne mannenmodetrend gekend: in de jaren zeventig was er de glamrock met glitter en plateauzolen, in de jaren tachtig kwamen de mannenrokken en -make-up, in de jaren negentig werden mannenkettinkjes en -nagellak en strakke glimmende topjes een rage (en niet te vergeten de travestieshows op tv). De laatste jaren is het mannendecolleté in opmars, en zijn mannen massaal aan de verzorgingsproducten gegaan.
Jurk
Maar ondanks dat alles is een man in een rok of jurk of op hakken nog altijd niet gewoon. Jean-Paul Paula, een bekende 25-jarige Nederlandse modeblogger en stylist die twee keer op hakken meeliep in modeshows van Iris van Herpen, krijgt nog altijd negatieve opmerkingen naar zijn hoofd geslingerd als hij op hakken (zonder make-up: „Ik ben geen travestiet”) door Amsterdam loopt. „En het wordt alleen maar erger.”
„De codes in de mannenmode zijn nog altijd veel strakker”, zegt de Belgische ontwerper Walter Van Beirendonck. „Die hebben we allemaal met de opvoeding meegekregen. Daarom maak ik ook zo graag mannenmode: als je de grenzen van die codes opzoekt, heb je eerder spanning dan wanneer je mannelijke elementen toevoegt aan vrouwenmode.” In zijn show voor dit voorjaar liet de Belgische ontwerper rozetten, korsetten en een strokenrok zien, en een van zijn modellen droeg rode lippenstift. In de nieuwe najaarscollectie, die hij in januari liet zien, werden over klassieke pakken strakke rokken gedragen, en zelfs een variatie op het Chanelpakje. „Maar het moet geen travestie worden”, zegt hij. „Ik wil dat het aanvaardbaar blijft.”
Van Beirendonck zorgt er daarom voor dat de vrouwelijke ontwerpen worden gedragen in combinatie met traditioneel mannelijke stukken, en dat zijn modellen uitgesproken mannelijk zijn. „Dat is ook het grote verschil met bijvoorbeeld tien jaar geleden; de modellen op de catwalk zijn de laatste tijd juist weer mannelijker geworden.” Iemand als Andrej Pejic ziet Van Beirendonck als een uitzondering, „een special effect”. „Hij is een heel bijzonder model, dat laat zien dat er meer varianten zijn dan alleen mannelijk en vrouwelijk. Maar ik zie zijn succes losstaan van de grote ontwikkelingen in de mannenmode.”
Ook Tony Jones beschouwt androgyne modellen niet als een grote trend. Bij zijn modellenbureau, dat vooral mannelijke modellen vertegenwoordigt en dat samenwerkt met grote modehuizen als Prada en Gucci, staat nog niet één androgyn type ingeschreven. „Iemand als Andrej komt eens in de zoveel tijd voorbij. Jay Alexander werkte in de jaren tachtig als vrouw in Japan en als man in New York, in de jaren negentig had je Eve Salvail, een meisje met een kaalgeschoren hoofd. Maar als iemand zich zou aandienen, zou ik hem of haar zo aannemen.”
Het Nederlandse modellenbureau Paparazzi heeft wel een androgyn model in het bestand: de 20-jarige Valentijn de Hingh. Geboren als jongen, sinds een jaar volledig vrouw – de VARA zond een paar jaar geleden een documentaire uit over haar jeugd.
Valentijn begon haar carrière drie jaar geleden, toen ze nog geen operatie had ondergaan, en liep vrouwenshows voor Martin Margiela en Comme des Garçons. Daarna stokte het weer. Dat ze niet helemaal vrouw was, was niet het probleem, denkt ze. „Dat zat vooral in mijn hoofd. Ik werd voorgesteld als meisje, en ik moest altijd even slikken als ik een strak jurkje aanmoest.” Wat wel lastig was, zegt ze, was haar – zelfs voor een model – uitzonderlijke lengte van 1,86 meter.
Afgelopen zomer begon ze opnieuw, ditmaal met meer succes. „Iedereen is een beetje moe van standaardmode”, zegt De Hingh, die ook literatuurwetenschappen studeert. „Er is ruimte voor modellen die net even anders zijn.”
Ze is een van de gezichten in een door Patrick Demarchelier geschoten modereportage rond „elegante, decadente en uniseks individuen” in Love. Een ervan is een zacht en vrouwelijk portret, op de ander staat ze naast Pixie Geldof, lang en een tikje jongensachtig in badpak en kistjes. „Niet de mooiste foto”, zegt ze over die tweede. „Al snap ik wel dat het erbij hoort.”
De Amerikaanse Candy en de Nederlandse L’Officiel plaatsten beide een interview bij de foto’s van Valentijn. Alleen AvantGarde, ook uit Nederland, gebruikte haar zonder verdere uitleg. „In het begin vond ik het vervelend dat ik blijkbaar een verhaal nodig heb om geboekt te worden”, zegt ze. „Ik dacht: moet ik het daarvan hebben? Maar aan de andere kant: ik krijg de kans om transseksualiteit op een positieve manier zichtbaar te maken. En het is ook een eer dat mensen me vragen om mijn persoonlijkheid. Als model ben je al snel een van de velen.”
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dit artikel werd gepubliceerd in NRC Handelsblad op Zaterdag 2 april 2011, pagina 14 - 15
Laatst gewijzigd door mikvanes op 08 apr 2011 04:57, 1 keer totaal gewijzigd.
of ik hier nou positief van moet worden?De woorden androgyn,travestie,' het moet wel aanvaardbaar blijven ' ,komen mij te vaak voorbij.
De conclusie is nog steeds voor mij,dat vrouwen zich volledig kunnen uitten en dat er nog steeds niet gekeken wordt dat je als man en vrouw een sexueel wezen bent,en dat je dat wilt uitdragen.
De vrouw blijft gezien worden als economisch produkt....
En er wordt volledig voorbij gegaan aan het feit dat een grote groep altijd ergens tussenin zweeft , het vrouwelijke en het mannelijke...
Ja Mik, de spoeling wordt dun in medialand. Er komen nog steeds (mode)journalisten bij maar er verdwijnen in een rap tempo bladen.
De concurrentie is groot en het gevecht om onderwerpen is moordend. En er is angst. Angst om ‘grip’ op de aan veranderingen onderhevige omgeving te houden.
Angst voor het verlies aan ‘visuele” geslachtsidentiteit. (als dat al mogelijk is)
Waar gaat het naar toe in modeland? Is het maar tijdelijk; een gril? Of moet het met geweld een halt worden toegeroepen.
"Als ’t zo doorgaat lijken we straks allemaal op elkaar; mannen en vrouwen!". . .
Dit onderwerp gaat er momenteel in als koek, want de top van de modewereld gaat onverstoorbaar verder met het verlagen van het plafond voor ‘de man die iets meer wil dan het pak met stropdas’.
En dan zijn wij er ook nog, voor de praktijk van alle dag; helemaal aan het eind van de modeketen.
Gewone rokdragende mannen die ten behoeve van de moderecensenten een naam moeten hebben; 'een hokje met een sticker', anders raken ze in de war. . , stuurloos.
De ‘tovernaam’ is ANDROGYN.
Wikipedia over androgynie:
De huidige maatschappij leeft in een sterke man - vrouw polariteit en androgynie past niet in dat beeld, travestie en transseksualiteit voldoen daar wel aan, omdat die zich richten op één enkele sekse.
“Vooral vol blijven houden jongens; het kleding’plaatje’ MOET m/v blijven, anders herkennen we elkaar straks niet meer; met alle (kwalijke?) gevolgen van dien”.
Volgens Wikipedia kunnen we dus beter travestiet worden.
Belgische ontwerper Walter Van Beirendonck:
“Het doorbreken van codes is in de mode. Maar: ‘Het moet geen travestie worden”.
Ja, hoe zit het nou . . ?
Androgyn is al een paar seizoenen een toverwoord in de mode. Tijdens de mannenmodeweken zie je de laatste jaren regelmatig mannenrokken.
In de vrouwenmode is de zogenaamde boyfriend look . . .
Androgyn is dus een mode-look; een ‘plaatje’ slechts; gewoon voor de fun, en voor iedereen.
„Mode, niet biologie was ons uitgangspunt voor dit nummer”,
Dus toch alleen maar het plaatje; de buitenkant, de unisekssticker.
Hakken en rokken zijn natuurlijk nog altijd vaste onderdelen van de vrouwenmode, maar ze zijn een keuze geworden.
Ja, zij wel. Zij hebben keuze.
. . . krijgt nog altijd negatieve opmerkingen naar zijn hoofd geslingerd als hij op hakken (zonder make-up: „Ik ben geen travestiet”) door Amsterdam loopt. „En het wordt alleen maar erger.
Ja, vind je het gek, met zoveel (bedekte) negatieve berichtgeving.
Van Beirendonck zorgt er daarom voor dat de vrouwelijke ontwerpen worden gedragen in combinatie met traditioneel mannelijke stukken, en dat zijn modellen uitgesproken mannelijk zijn.
Niet om aan te zien dus
. . . vrouwelijke ontwerpen . . .
Ja, hoe moet je ’t anders noemen hè?
Nou sierlijker, fantasierijker en fleuriger misschien?
Het gaat de goede kant op met de rok voor mannen.
Nu nog de starre dresscodebedenkers achter de 'broek' zitten.
Wat zijn jullie negatief! Als er geen aandacht aan "ons" besteed wordt is het niet goed, maar als er wel aandacht aan wordt besteed hebben jullie van alles op- en aan te merken over de vorm. Het is ook nooit goed!
Ik vind het dus wel positief dat er een groot artikel in een serieuze kwaliteitskrant staat. (ik bedoel: het is geen Televaag of zo, en het is ook geen kolommetje ergens in de marge). Goed, de schrijfster wordt niet gehinderd door kennis van zaken en gooit daardoor wat dingen op de grote hoop. Maar dat doet de rest van het lezerspubliek toch ook al, dus ik zie het probleem niet zo. Het artikel doet wat het moet doen, namelijk androgyne mode onder de aandacht brengen bij het publiek.
Het artikel heeft ook geen negatieve toonzetting, vind ik. Het is een redelijk beschouwend stuk. Niet heel erg positief, maar zeker ook niet negatief. De toonzetting is eigenlijk vrij neutraal, zoals een verslaggever betaamt.
En dat er niet staat geschreven wat je graag zou willen, komt omdat de samenleving nog lang niet zo ver nog is. Het is een verslag van hoe de zaken er nu voor staan, niet van hoe jij het liefst zou willen dat de zaken er voor zouden staan.
Wees blij dat er überhaupt rokken voor mannen op de catwalks geshowd worden, en ga nou niet zitten zaniken dat het allemaal op een te mannelijke manier is. Je moet ergens beginnen. En wees blij dat er over geschreven wordt.
Goed, inhoudelijk is er nog wel wat op het stuk aan te merken, maar het feit dat een kwaliteitskrant er paginabreed aandacht aan besteedt vind ik pure winst.
P.S. Mik, Je bent een beetje negatief over Jean Paul Paula. Waarom? Ik vind hem toch wel behoorlijk vooruitstrevend in zijn kledingkeuze. Het is dan wel geen man in rok, maar zijn kledingstijl is eerder vrouwelijk dan mannelijk. En hij loopt altijd op hoge hakken.
We don't see things as they are, we see things as we are. (Anaïs Nin)
Beste Treintje, mijn bijdrage is niet negatief bedoeld, en zeker niet naar de schrijfster, die alleen maar feitelijkheden vermeldt over mode, modejongens/meisjes en mannelijke modellen.
Ik stoor me slechts aan hokjes-uitdrukkingen als androgyn. Ik wens niet in een psychiatrisch of psychologisch hokje te worden gezet, alleen maar omdat ik niet tevreden ben met die saaie, lompe ‘mannenmode’; zelf aan de slag ga om me leuker te kunnen kleden en niet ga zitten wachten tot men uitgeleuterd is.
Dat in de vrouwenshow van Dolce & Gabbana voor najaar 2001, afgelopen februari in Milaan, de helft van de modellen als elegant jongetje was verkleed, werd door niemand meer als een statement gezien.
Dit wordt vastgesteld zonder daar de vraag aan te verbinden: waarom meisjes wel als jongetjes, maar jongens niet als meisjes; omdat dát travestie is?
Het is zo 100% kritiekloos.
De laatste jaren is het mannendecolleté in opmars,
Dit is om van te rillen, zo simpelminded. De m a n n e n d e c o l l e t é ! Alsof ‘t het vinden van de Heilige Graal betreft.
Het gaat de goede kant op met de rok voor mannen.
Nu nog de starre dresscodebedenkers achter de 'broek' zitten.
In het verhaal van onze juffrouw komt nergens naar voren of, als jongetjes geklede, vrouwelijke modellen ook androgyn genoemd worden. Dat zal wel niet. Alleen andersom heet het androgyn.
Dat meneer Pejec homo is, daar kan hij niets aan doen. Ook heeft hij er geen invloed op uit kunnen oefenen dat hij een mooi snuitje heeft.
Hij is gewoon een biologische man, met naar mijn idee veel mazzel met z’n uiterlijk. Punt.
Maar hó, dat gaat zomaar niet, daar moet een sticker op worden geplakt, zeker als hij ook nog op de catwalk loopt in kleding die aanvankelijk niet voor de man bedoeld was. (voor z’n werk)
Dan slaan we de psychologie-boeken open en geven hem de naam ‘androgyn’. Want ‘zoiets’ kan natuurlijk geen ‘gewone’ man zijn.
Begrijp je wat ik bedoel Treintje.
Natuurlijk moeten we blij zijn met elk flintertje aandacht voor onze zaak, maar dan wel graag zonder ons een verwijzing voor de psycholoog mee te geven.
Want dát doet onze zaak juist geen goed.
Het gaat de goede kant op met de rok voor mannen.
Nu nog de starre dresscodebedenkers achter de 'broek' zitten.
Sinds een paar weken koop ik de weekend versie van het NRC niet meer omdat ik de nieuwe layout maar niks vind.
De scrypto kopieer ik in de bieb. Daardoor heb ik de foto van Andrej niet gezien. Kan een van jullie die foto op deze site zetten?
